Οι "σωτήρες" της πλατείας...

Τα Εξάρχεια είναι μια ιδιαίτερη περιοχή. Από τα μέσα κιόλας του 19ου αιώνα, αποτελούν μια εστία δημιουργικής σκέψης, πολιτισμού, αμφισβήτησης. Είναι ο φιλόξενος χώρος πάμπολλων εκδοτικών οίκων, βιβλιοπωλείων, δισκοπωλείων, θεάτρων, ωδείων, καταστημάτων μουσικών ειδών, πρεσβειών, δικηγορικών γραφείων, πολιτιστικών στεκιών, μαγαζιών με ροκ, ρεμπέτικη, έντεχνη μουσική, πανεπιστημιακών σχολών, γραφείων πολιτικών κομμάτων. Παράλληλα, αποτελούν μια περιοχή όπου γίνονται πολλές πολιτικές και κοινωνικές ζυμώσεις, όπου η πολιτική σκέψη και δράση δε λιμνάζουν, αλλά βρίσκονται σε συνεχή δημιουργία και κίνηση. 'Ίσως γι αυτό τα Εξάρχεια, τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν μπει στο "μάτι" τόσο των συντηρητικών "νοικοκυραίων", όσο και των δυνάμεων καταστολής.
Ειδικά μετά τα "Δεκεμβριανά", τα Εξάρχεια βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα. Κι ενώ αποτελούν τη περιοχή με τους χαμηλότερους δείκτες εγκληματικότητας στα πλαίσια του Δήμου Αθηναίων, το κράτος έχει βρει τα πατήματα που ήθελε προκειμένου να "μπει" στη περιοχή και να την ελέγξει. Η παρουσία της αστυνομίας είναι πλέον αποπνικτική. Οι κάτοικοι βιώνουν  σε καθημερινή βάση εξευτελιστικούς, πολλές φορές, ελέγχους, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις γίνονται άνευ λόγου και αιτίας. Οι εισβολές τόσο της αστυνομίας, όσο και διαφόρων "πατριωτικών" ομάδων σε διάφορες εκδηλώσεις, στέκια και βιβλιοπωλεία και ο προπηλακισμός των θαμώνων είναι σύνηθες πλέον φαινόμενο. Η ποιότητα ζωής των κατοίκων των Εξαρχείων έχει πλέον υποβαθμιστεί πάρα πολύ, και θαρρείς πως όλο αυτό το σκηνικό έχει στηθεί προκειμένου αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τη συνοικία τους. Και ίσως αυτό να έχει μια δόση αλήθειας...
Η τεχνική είναι γνωστή ως "area purification" και έχει ως εξής: τα "κεφάλια" του real estate εντοπίζουν μια σχετικά υποβαθμισμένη περιοχή, συνήθως στο κέντρο της πόλης. Στη συνέχεια, με διάφορους τρόπους, όπως οι τεχνητή υποβάθμιση της περιοχής και η ξαφνική εισροή επενδυτικών κεφαλαίων που πιέζουν τους κατοίκους να πουλήσουν τη γη τους, οι κάτοικοι της περιοχής εξαναγκάζονται να την εγκαταλείψουν, πουλώντας τη περιουσία τους σε σχετικά χαμηλή τιμή. Ακολούθως οι συνθήκες υποβάθμισης της περιοχής, ως δια μαγείας, παύουν να υπάρχουν. Η αξία των ακινήτων ανεβαίνει και τα "κεφάλια" του real estate πουλάνε τα ακίνητα, που αγόρασαν φτηνά, σε αρκετά μεγαλύτερες τιμές και σε κόσμο πολύ υψηλότερης οικονομικής και κοινωνικής στάθμης από εκείνο που κατοικούσε μέχρι πρότινος στη περιοχή. Η άλλοτε λαϊκή συνοικία τώρα έχει αποικιστεί από τους κατοίκους των "πλούσιων" περιοχών, οι παλιοί της κάτοικοι έχουν φύγει και οι υψηλότατες τώρα τιμές των ακινήτων κάνουν απαγορευτική την αγορά ή ενοικίαση τους από άτομα που δεν έχουν το απαιτούμενο υψηλό εισόδημα. "Μοδάτα" μαγαζιά για τη "καλή" κοινωνία ξεφυτρώνουν παντού, αλλοιώνοντας μια για πάντα τη φυσιογνωμία της περιοχής. Έχουμε πάρα πολλά παραδείγματα αυτής της μορφής "ενδοαστικού ιμπεριαλισμού". Στο Λονδίνο το Soho, στο Παρίσι το Cartier Latin, στην Αθήνα το Γκάζι, τον Κεραμεικό, το Ψυρρή. Και ανάλογες προσπάθειες καταβάλλονται ώστε σε αυτή τη λίστα να προστεθούν και τα Εξάρχεια.
 Προς το παρόν, οι κάτοικοι των Εξαρχείων αρνούνται να παίξουν αυτό το παιχνίδι. Και, αν και βάλλονται από παντού, δεν εγκαταλείπουν τη περιοχή τους αλλά αντίθετα παραμένουν σε αυτή, οργανώνονται, προσπαθούν να τη περιφρουρήσουν, και μάχονται με το Κράτος προκειμένου να το εξαναγκάσουν να την "αποποινικοποιήσει" και να τη βοηθήσει να γίνει πιο ανθρώπινη. Αν τελικά κάποτε "λυγίσουν", θα πρέπει να ξεχάσουμε τα Εξάρχεια όπως τα ξέρουμε...