Γκερνίκα, 26η Απριλίου 1937...

Στις αρχές του 1937 ο Φράνκο πολιορκεί λυσσαλέα τη Μαδρίτη. Μετά την ηρωική αντίσταση των κατοίκων της και την αναγκαστική λύση της πολιορκίας, στρέφεται στη Χώρα των Βάσκων που τη θεωρεί εύκολο θύμα. Αρχίζει τότε η πολιορκία της πρωτεύουσας της Βασκονίας, της Γκερνίκα. Και πάλι όμως τα πράγματα δε θα έρθουν όπως τα υπολόγισε ο στρατηγός Φράνκο...
Η αντίσταση των κατοίκων της Γκερνίκα είναι τόσο άγρια και αποτελεσματική, που το ενδεχόμενο να πέσει η πόλη στα χέρια του Φράνκο φαντάζει απίθανο. Μπροστά στο ενδεχόμενο μιας δεύτερης μεγάλης ταπείνωσης, αποφασίζει να προχωρήσει στο μοναδικό πράγμα που πιστεύει πως θα του εξασφαλίσει τη νίκη και θα εξαναγκάσει τους κατοίκους της πόλης να παραδοθούν: το βομβαρδισμό αμάχων...
Σαν σήμερα, ξημερώματα της 26ης Απριλίου του 1937, αρχίζει ο βομβαρδισμός της Γκερνίκα από τους Γερμανούς συμμάχους του Φράνκο, οι οποίοι βρήκαν ευκαιρία, συν τοις άλλοις, να δοκιμάσουν το αξιόμαχο της πολεμικής τους μηχανής, εν όψει του πολέμου που είχαν ήδη στα σκαριά. Πέφτουν 32 τόνοι εκρηκτικά. Οι στόχοι είναι κατά αποκλειστικότητα πολιτικοί. Δε χτυπήθηκε ούτε ένας στρατιωτικός στόχος. Ισοπεδώθηκε το 70% της πόλης και οι νεκροί ανήλθαν σε 1.650. Η φρίκη είναι ανείπωτη...
Αμέσως η βάρβαρη αυτή πράξη κάνει παγκόσμια αίσθηση και προκαλεί το μένος όλου του δημοκρατικού κόσμου. Ο Πάμπλο Πικάσο συγκλονίζεται και, μέσα σε τρεις μόλις εβδομάδες, ολοκληρώνει τη περίφημη "Γκερνίκα" του, το σημαντικότερο ίσως αντιπολεμικό έργο Τέχνης του 20ου αιώνα
Σαν σήμερα λοιπόν, πριν 73 χρόνια, γράφεται μια από τις μελανότερες σελίδες της σύγχρονης Ιστορίας. Ο φασισμός έδειξε το αληθινό του πρόσωπο κι έδωσε μια μικρή γεύση γι αυτά που επρόκειτο να ακολουθήσουν.
Γκερνίκα, 26η Απριλίου 1937...