Arthur Rimbaud: Εφηβεία στις φλόγες...

Συνηθίζουμε να λέμε πως στη Τέχνη δεν υπάρχει παρθενογένεση. Και αυτό είναι αλήθεια. Κάθε καλλιτέχνης, όπως και κάθε επιστήμονας, στηρίζεται στους προηγούμενους και τους σύγχρονούς του και "κλέβει" στοιχεία από το έργο τους, εντάσσοντάς τα στο δικό του. Αυτό δεν είναι κλοπή. Είναι εξέλιξη. Και είναι απόλυτα θεμιτό, εφόσον βέβαια δε πρόκειται περί στυγνής αντιγραφής αλλά για δανεισμό στοιχείων, που ο δανειζόμενος τα εξελίσσει και τα κάνει εν τέλει δικά του. Φυσικά, που και που, εμφανίζονται και οι εξαιρέσεις. Καλλιτέχνες, που αρνούνται να δανειστούν, σε μεγάλο έστω βαθμό, πολύ απλά επειδή τα απορρίπτουν όλα! Μια τέτοια περίπτωση ήταν και ο Arthur Rimbaud...
Ο Arthur Rimbaud τυπικά ανήκε στους συμβολιστές και τους "καταραμένους" ποιητές του τέλους του 19ου αιώνα. Στην ουσία όμως, δεν μπορεί κανείς να τον κατατάξει κάπου. Απορρίπτει σχεδόν όλη την ποίηση που είχε διαβάσει, όλους τους προγενέστερους και συγχρόνους του ποιητές. Τους αποκαλεί "βλάκες, ηλίθιους, προσκυνημένους". Γι αυτό και η ποίησή του δε στηρίζεται πουθενά. Δεν ακολουθεί κάποιο δρόμο, αλλά ανοίγει καινούργιους. Είναι από τους πρώτους που γράφουν σε ελεύθερο στίχο, σπάζοντας το μέτρο και τη ρίμα, καταργώντας έτσι τους περιορισμούς στη φόρμα. Είναι ο πρώτος που χρησιμοποιεί τη λεγόμενη "αυτόματη γραφή", καταγράφοντας στο χαρτί όσες εικόνες του έρχονταν εκείνη τη στιγμή στο μυαλό, χωρίς να το σκέφτεται, όντας σε μια μορφή έκστασης. Υποτίθεται ότι οι πρώτοι που υιοθέτησαν την αυτόματη γραφή ήταν οι σουρεαλιστές στις αρχές του 20ου αιώνα, σε μια προσπάθεια να παρακάμψουν το συνειδητό, λειτουργία που ελέγχεται από την λογική, και να αποκαλύψουν κατευθείαν το ασυνείδητο, λειτουργία που ελέγχεται από τα "όνειρα", επηρεασμένοι από τις θεωρίες του Freud. Στη πραγματικότητα, ο Rimbaud αυτό το έκανε 50 χρόνια πριν. Αρκεί κανείς να διαβάσει τα πεζά ποιήματά του, τα "Παραληρήματα"...
Ο Arthur Rimbaud είναι βλάσφημος, αιρετικός, χυδαίος, εκδικητικός, εγωιστής. Είναι επίσης μεγαλειώδης. Όλα τα γνωστά ποιήματά του τα έγραψε ανάμεσα στα δεκαέξι και τα είκοσί του χρόνια. Ξαφνικά, στα είκοσί του, σταματάει να γράφει! Μέχρι που πέθανε, στα τριάντα εφτά του, δεν έγραψε ξανά τίποτα. Και αυτή θεωρείται η πιο εγκληματική σιωπή στην ιστορία της σύγχρονης Τέχνης, κάτι που δε του το συγχώρεσαν ποτέ. Ίσως δικαίως...
Με τον Rimbaud αρχίζει να γεννιέται η σύγχρονη ποίηση. Γίνονται απότομα και τεράστια άλματα στη μορφή και το περιεχόμενό της. Και ίσως αυτά τα μεγάλα άλματα να οφείλονται στο γεγονός ότι ο Arthur Rimbaud αποφασίζει να μη στηριχτεί σχεδόν καθόλου στο παρελθόν και το παρόν, αλλά να δημιουργήσει κατευθείαν το μέλλον...


"Δεν προχωρούμε. Πίσω πάλι στους παλιούς δρόμους, φορτωμένους
από το πάθος μου, το πάθος όπου φύτρωσε τούτες τις ρίζες του πόνου
στα πλευρά μου από την εποχή της λογικής-κι ανεβαίνει στον ουρανό,
με κατακερματίζει, με γυρίζει ανάποδα, με παρασύρει.
Η ύστατη αγνεία κι η ύστατη δειλία. Ειπώθηκε. Να μη φανερώνω τις
αδυναμίες μου και τις αηδίες μου στον κόσμο. Εμπρός. Η πορεία, το φορτίο,
η έρημος, οργή και πλήξη.
Σε ποιόν να πουληθώ; Ποιο κτήνος να λατρέψω; Ποια ιερή εικόνα χτυπιέται; 
Ποιες καρδιές να συντρίψω; Ποια ψέματα να ξεστομίσω; 
Σε ποιανού αίμα να περπατήσω;"


Arthur Rimbaud 
Απόσπασμα από το "Μια εποχή στη κόλαση"...